Đối với mắt Phật, Bồ Tát và những ai đã mở con mất Tâm thì quả là y như Đức Phật đã nói trong Kinh Lăng Nghiêm, Ngài tóm thu tất cả các Tứ Khoa Thất Đại: Ngũ Uẩn, Lục Nhập, Thập Nhị Xứ, Thập Bát Giới và Thất Đại về Như Lai Tạng là vì muôn cảnh, muôn vật chất, muôn sự... nó vốn dĩ như thế không xưa, không nay, không mới, không cũ, không sinh, không tử, không Phật, không chúng sinh...
Còn đối với con mắt của chúng ta sinh chúng ta thì ngược lại, trước cảnh hóa hiện Cực Lạc hiện hữu do Tính Không, còn được gọi là Pháp Giới Tính trùng trùng Duyên Khởi đầu ra muôn cảnh vật huyễn hóa dường như có mà không phải là thật có, dường như không mà không phải thật không, thì tự dưng không nguyên nhân, không lý do chúng ta tự sinh khởi động ra cái Giác, tức là cái Kiến, Văn, Giác, Trí (cái Thấy, Nghe, Hay Biết), đó là Vọng Giác, Vọng Tâm. Rồi từ Vọng Giác tức là Kiến, Văn, Giác, Tri này lại khởi lên một Niệm, tức là Nhất Niệm Vô Minh (Vọng Niệm) là Niệm Nhị Biên Phân Biệt luôn đối đãi, chấp thật, chấp giả! Và chúng ta đã tự chấp nhận muốn cảnh muôn vật hiện hữu là có Thật: Cũng vì cái điển đảo của Nhất Niêm Vô Minh này đã mang Trí chuyển thành Thức để rồi sinh ra 84 ngàn phiền não, trần lao! Như vậy là muôn điều đều do Nhất Niệm Vô Minh hóa thân, mà gốc của Nhất Niệm Vô Minh này là Vọng Giác, còn gọi là Vọng Tâm, hay rõ hơn nữa là Kiến Văn Giác Tri, không ngoài Thân Tâm chúng ta: Khi Thấy, Nghe, Hay Biết là Vọng Biết, khi không thấy, không biết là Vô Ký Không, tức là Vô Thủy Vô Minh.
Ai ai cũng thắc mắc Vọng Tâm, Vọng Tưởng này ở đâu ra? Nhất Niệm Vô Minh này từ đâu đến? Xin thưa rằng trong Kinh Lăng Nghiêm Đức Phật giảng rõ ràng: Đã gọi là Vọng thì là Giả, là Không Thật: Đã gọi là mơ thì làm gì có nguyên nhân nào như cầu chuyện Diễn Nhã Đạt Đa...
Chúng ta đều sống trong Mơ, mê muội với cái Vọng Giác và Niệm Nhị Biên Phân Biệt, nên trước Cảnh sinh Tâm: Thay vì chúng ta là Phật, là cái vượt ra ngoài có/không, thật/giả, biết/không biết, thì nay tự chúng ta lật ngược lại: Phật thành Chúng Sinh, Cõi Cực Lạc thành Côi Sa Bà, là cõi Vô Thủy Vô Minh của Thân, Tâm, Thế Giới, cũng là nguồn gốc của Sinh Tử để tự động Vô Thủy Vô Minh là Thể, Nhất Niệm Vô Minh là Dụng, và đây xin nhấn mạnh, nhắc lại ở trên là khi chúng ta biết Vọng Giác, Vọng Biết, khi chúng ta Không biết là Vô Ký Không, tức là Vô Thủy Vô Minh!
Với Nhất Niệm Vô Minh suốt đời này qua đời khác, chúng ta là người đang Mơ, sống trong cảnh Mơ thì mọi tìm hiểu phân tích, mọi phát sinh gì gì chăng nữa thì chỉ là Mơ, dù giấc Mơ ngắn hay dài, kết quả nào cũng là con số không, vì đã là Mơ thì không phải là thật! Chứ như thế với niệm Vô Minh này, nó thêu dệt mọi Vông Tưỡng Phiền Não, cái Ý Niệm Kiên Cố luôn luôn chấp Thật có Ta, có Người, có Nghiệp Thiện, Nghiệp Ác, có Sinh mạng với số lượng thời gian, không gian, và rồi đi đến kết quả là chúng ta đã tự tạo, tự chiêu cảm nên Vòng Sinh Tử Luận Hồi không baoi giờ chấm dứt.
